Odkrycie przez Becquerela spontanicznej radioaktywności jest słynnym przykładem szczęśliwego zbiegu okoliczności. Henri przez swoją wieloletnią pracę, liczne odkrycia oraz pochodzenie z wybitnej rodziny był gotowy do odkrycia wspomnianego już zjawiska. Jednak do całej sytuacji doszło w wyniku zupełnego przypadku! I w zasadzie cierpliwego oczekiwania, bo sam Henri się nie poddał. A my dzisiaj opowiemy wam kim był sam Henri Becquerel oraz jak doszło do wyjątkowego odkrycia.
Henri Becquerel urodził się w Paryżu w 1852 roku w rodzinie wybitnych fizyków. Idąc w ślady ojca i dziadka, objął katedrę fizyki stosowanej w Narodowym Muzeum Historii Naturalnej w Paryżu. W 1883 roku Becquerel zaczął badać fluorescencję i fosforescencję, temat, w którym jego ojciec Edmond Becquerel był ekspertem. Podobnie jak jego ojciec, Henri był szczególnie zainteresowany uranem i jego związkami. Umiał też fotografować.
Na początku 1896 roku środowisko naukowe było zafascynowane niedawnym odkryciem nowego rodzaju promieniowania. Nowo odkryte promienie rentgenowskie przenikały również do tkanek miękkich ciała, a społeczność medyczna natychmiast dostrzegła ich przydatność do obrazowania. Podczas eksperymentu Röntgena w lampach próżniowych występował pewien rodzaj fosforescencji. To spowodowało, że Becquerel zaczął się zastanawiać, czy istnieje jakiś związek między promieniowaniem rentgenowskim a naturalnie występującą fosforescencją. Przeprowadził eksperyment na solach uranu, które odziedziczył po ojcu. Postawił hipotezę, że uran będzie absorbował światło i ponownie emitował je w postaci promieni rentgenowskich.
Aby przetestować ten pomysł (który okazał się błędny), Becquerel zawijał klisze fotograficzne w czarny papier, aby nie docierało do nich światło słoneczne. Następnie umieścił kryształy soli uranu na wierzchu owiniętych płytek i wystawił całą konfigurację na zewnątrz na słońce. Kiedy rozwinął płytki, zobaczył zarys kryształów. Umieścił również przedmioty, takie jak monety lub wycięte metalowe kształty między kryształami a płytą fotograficzną i odkrył, że może tworzyć kontury tych kształtów na płytach fotograficznych.
Becquerel uznał to za dowód, że jego pomysł był słuszny. Szukając dalszego potwierdzenia tego, co odkrył, planował kontynuować swoje eksperymenty. Ale pogoda w Paryżu nie była najlepsza; pod koniec lutego przez kilka następnych dni było pochmurna. Myśląc, że nie może przeprowadzić żadnych badań bez jasnego światła słonecznego, Becquerel schował swoje kryształy uranu i klisze fotograficzne do szuflady.
1 marca otworzył szufladę i wywołał klisze, spodziewając się zobaczyć tylko bardzo słaby obraz. Zamiast tego obraz był zdumiewająco wyraźny.
Następnego dnia, 2 marca, Becquerel poinformował w Akademii Nauk, że sole uranu emitują promieniowanie bez jakiejkolwiek stymulacji światłem słonecznym. Przeprowadził dalsze testy, aby potwierdzić, że światło słoneczne jest rzeczywiście niepotrzebne, że sole uranu same emitują promieniowanie.
Początkowo założył, że efekt ten był spowodowany szczególnie długotrwałą fosforescencją, ale wkrótce odkrył, że niefosforyzujące związki uranu wykazują ten sam efekt. W maju ogłosił, że pierwiastek, który rzeczywiście emituje promieniowanie, to uran.
Becquerel początkowo uważał, że jego promienie są podobne do promieni rentgenowskich, ale jego dalsze eksperymenty wykazały, że w przeciwieństwie do promieni rentgenowskich, które są neutralne, jego promienie mogą być odchylane przez pola elektryczne lub magnetyczne.
Wielu członków społeczności naukowej nadal było pochłoniętych śledzeniem niedawnego odkrycia promieni rentgenowskich, ale w 1898 r. Marie i Pierre Curie w Paryżu zaczęli badać dziwne promienie uranu. Odkryli, jak mierzyć intensywność radioaktywności, i wkrótce znaleźli inne pierwiastki promieniotwórcze: polon, tor i rad. Marie Curie zaczęła sprawdzać termin „radioaktywność”, aby opisać nowe zjawisko. Wkrótce Ernest Rutherford rozdzielił nowe promienie na promieniowanie alfa, beta i gamma, a w 1902 Rutherford i Frederick Soddy wyjaśnili radioaktywność jako spontaniczną transmutację pierwiastków.
Za odkrycie radioaktywności Becquerel podzielił się z Curie Nagrodą Nobla w dziedzinie fizyki w 1903 roku; został także uhonorowany innymi medalami i członkostwem w towarzystwach zagranicznych. Jego własna Akademia Nauk wybrała go na swojego przewodniczącego i jednego ze stałych sekretarzy.
Henry był żonaty z Mlle Janin, córką inżyniera budownictwa. Mieli syna Jana, ur. 1878, który był również fizykiem: czwartym pokolenie naukowców w rodzinie Becquerel.
Antoine Henri Becquerel zmarł w Le Croisic 25 sierpnia 1908 roku.
1. https://www.aps.org/publications/apsnews/200803/physicshistory.cfm
2. https://www.britannica.com/biography/Henri-Becquerel
3. https://ahf.nuclearmuseum.org/ahf/profile/henri-becquerel/
4. https://en.wikipedia.org/wiki/Henri_Becquerel
5. https://www.nobelprize.org/prizes/physics/1903/becquerel/biographic/
6. https://www.nobelprize.org/prizes/physics/1903/becquerel/biographical/
